1700 տարի թե՞ սովորական սուտ
Հարցս հետեւյալում է այդյո՞ք մենք Քրիստոնյա ազգ ենք թե ոչ: Ընդ որում հարցիս մեջ Քրիստոնեթւթյուն բառը պայմանական է, այն կարելի է փոխարինել Դաոիզմով, Բուդդիզմով, Հուդայականությամբ եւ կամ հունահռոմեական փիլիսւփայական դպրոցների ՚իզմ՚ երով: Հարցս առաջացավ մտածելով մեր ազգային կերտվածքի մի հատկանշական գծի մասին, այն է մեզանից դուրս չարի, պատճառի, խնդրի լուծման: Անվանենք հիմնական այդ համասկզբունքը «ներուղղվածություն» ու նրա բացակայությունը «դուրսուղղվածություն»:
Զգացել եք՞ որքան հաճախ են մեր սեփական տեսակի, ցեղի, ազգի քննադատությունները դատապարտվում մյուս տեսակներին ուղղված չար խոսքերով: Զգացել եք՞ որքան դուրսուղղված է հայը իր տեսակով:
Այսինքն մեր տեսակի աչքերում այն ինչ մեզանից դուրս է չար է եւ այն ինչ մեր մեջ է բարի է: Այստեղ է, որ հասկանում ենք Քրիստոնեության հիմնական սկզբունքը խախտված է. Ինչու՞ չես տեսնում քո աչքի գերանը, սակայն տեսնում ես հարեւանիդ աչքի ասեղը: Ընդ որում հարկ է նշել, որ այս սկզբունքը առկա է բոլոր կրոնների մեջ, սեփական վերաձուակերպմամբ, սակայն մի բան հստակ է. առկա է: Անտիկ փիլիսոփաական դպրոցները նույնպես հորջորջում են մեզ ճանաչել ինքներս զմեզ, ես հավատում եմ, որ ժամանակին հայ տեսակը եղել է հենց այսպիսին, քանզի մեր ցեղի արգանդից է ծնվել Նարեկացին եւ Դավիթ Անհաղթը:
Հարկ է նշել, որ այս սկզբունքը որքանով համամարդկային է եւ ընդհանուր բոլոր կրոնների ու փիլիսոփայությունների համար, այդքանով էլ կենսարար է: Այսինքն ճանաչումը, զարգացումը ու հզորացումը հիմնված են այս սկզբունքի վրա: Լինել տվյալ սկզբունքից դուրս փաստորեն ոչ միայն նշանակում է որակվել «անհավատ», այլեւ լինել տգետ ու թերի:
Այս պարագայում ինձ սկսում է հետաքրքրել պատմական այն գիծը, որից առաջ հայի մեջ դեռ եղել է ներուղղվածությունը: Հակված եմ կարծելու, որ այդ գիծը եղել է Մամիկոնյաններից հետո բայց եւ ոչ շատ հետո: Բավական է կարդալ Պարոնյան, հասկանալու համար, որ Օսմանյան Թուրքիայում ապրող հայերը չեն փայլել սեփական սխալների վերլուծութւյամբ: Այս պարագայում զարմանալի է թվում հայ անհատի զայրույթը ուղղված թուրքի հոխորտալից ԳՅԱՎՈՒՐ (թարգմանաբար ԱՆՀԱՎԱՏ) վիրավորանքին:
Արդյո՞ք թուրքի կողմից մեզ կպցված այդ պիտակի մեջ չի եղել ճշմարտության հատիկ: Արդյոք մենք ունեցել ենք հավատ 1915 - ին: Արդյոք մեր պատմագրքերում առ այսօր չի գրված եւ մենք մեր զավակներին առ այսօր չենք ուսուցանում, որ 1915 - ը Թուրքերի անասնական մեղքով, Քրդերի անաստված ձեռքով, Հրեաների ստոր ծրագրով, Ռուսների իմպերալիստական շահերով եւ Եվրոպայի երկակի քաղաքականությամբ չէ պայմանավորված: Քանիսից՞ եք լսել, որ մենք մեղավոր ենք կատարվածում, իսկ քանիսից՞ որ հիմնականում մենք ենք մեղավոր կատարվածում:
Իսկ քանիսը այս տողերը կարդալով ինձ չեն որակի որպես թուրք, դավաճան ու կրկին անգամ կնայեն իրենցից դուրս, միյայն թե ոչ իրենցից ներս:
Ժամանակն է եկել հստակեցնելու, որ այո Հայերը առաջիններն են եղել, որ ընդունել են Քրիստոնեություն, առաջիններից են եղել, որ տվել են Ներսես Մեծի պես լուսապսակ ճակատ, բայց հայերն արդեն մի քանի հարյուր տարի է անհավատ են, այո սովորական անհավատ, իրենց լուսավոր պայծառ աստղը կորցրած ու հետեւաբար իր մայրամուտի շեմին մոտեցած ազգ: Հայեր ասելով ես ասում եմ Ես, Դու, ով ընթերցող եւ մնացյալ ազգը ամբողջությամբ:
Իմ տարբերությունն այն է, որ ես արդեն գիտեմ, որ հիվանդ եմ, եւ ուրեմն կբժշկվեմ: Գիտակցեք հիվանդւթյունը ինձ պես: Փրկեցեք հային ինքնասպանությունից:
Last edited by Երեխա; 06.09.2006 at 09:11.
|